Twórcą tego podatku był niemiecki ekonomista Carl Friedrich von Siemens, który zbudował jego koncepcję w 1919 r., jako wielofazowego podatku konsumpcyjnego, obciążającego wartość tworzoną (dodaną) w każdej fazie obrotu gospodarczego. Jest to państwowy podatek pośredni na rzecz budżetu państwa.
Przełomowym momentem, który przyczynił się do rozpowszechnienia podatku VAT, był jego wybór jako instrumentu dla zharmonizowania systemów podatkowych państw Wspólnoty Europejskiej i obecnie Unii Europejskiej. Po raz pierwszy podatek ten został wprowadzony we Francji w 1954 r. W Polsce obowiązuje od 5 lipca 1993 r. (39 lat później). Uregulowany został ustawą z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. z 1993 r., nr 11, poz. 50 z późn. zm.: ostatnia zm. Dz.U. z 1999 r„ nr 95, poz. 1100) oraz rozporządzenie ministra finansów z 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku VAT i akcyzowym (Dz.U. z 2000 r„ nr 25, poz. 304). Zastąpił on, obowiązujący do tego czasu, podatek obrotowy. Aktualnie podatek ten funkcjonuje w ponad 60 krajach na świecie, w tym we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Wśród przesłanek, które miały istotny wpływ na uchwalenie polskiej ustawy o podatku VAT, najczęściej wymienia się: względy sprawiedliwości podatkowej, łatwość zwrotu podatku VAT przy eksporcie, względy techniki podatkowej (łatwość ustalania i poboru tego podatku) oraz zsynchronizowanie polskiego prawa z ustawodawstwem podatków unijnych – jako procesu integracji Polski z UE.
W Polsce aktualnie tylko wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych są wyższe od dochodów budżetowych z tytułu podatku VAT. W 2000 r. wpływy z tego podatku stanowiły blisko 40% dochodów budżetowych. Z kolei w Grecji dochody te stanowiły 70%, w Portugalii
– 63%, we Francji – 57%, w Irlandii – 49%, w Austrii i Hiszpanii – po 48%, w Holandii – 46%, w Niemczech – 40%, w Wielkiej Brytanii i we Włoszech
– po 38%, w Belgii – 36%, w Danii i Szwecji – po 35% i najmniej w Luksemburgu – 32%.
Leave a reply