Wszyscy podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych są zobowiązani do comiesięcznego wpłacania zaliczek na poczet tego podatku. Zaliczki te pomniejsza się o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ostateczne rozliczenie następuje po zakończeniu roku podatkowego. Jego podstawą są roczne zeznania podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu złożone na specjalnych ujednoliconych formularzach do 30 kwietnia roku następnego.
W polskim podatku dochodowym od osób fizycznych występują stawki kwotowe, procentowe, proporcjonalne (dotyczące ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub w postaci karty podatkowej) oraz progresywne (ciągłe i globalne).
W związku z koniecznością dostosowania polskich przepisów podatkowych do rozwiązań stosowanych w UE, od 2003 r. przewiduje się opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie tylko dochodów z pracy, ale również z tytułu inwestycji kapitałowych i finansowych.
Zgodnie z prawem unijnym (art. 93 TWE) harmonizacji podatków w państwach członkowskich UE przede wszystkim podlegają podatek od towarów i usług (podatek od wartości dodanej), podatek akcyzowy oraz podatek dochodowy od osób prawnych. Regulacjom prawa unijnego w zasadzie nie podlegają podatek od osób fizycznych i podatki majątkowe. Kraje członkowskie Unii mają nadal dużą swobodę w ich kształtowaniu. Systemy podatkowe w stosunku do osób fizycznych większości państw należących do UE stosują progresywne stawki podatków od tych osób, zaś progi podatkowe ustalane są na innym poziomie niż obowiązujące w Polsce. Z kolei opodatkowanie bezpośrednie – na podstawie art. 94 TWE – podlega ujednoliceniu regulacji prawnych wpływających jedynie bezpośrednio na funkcjonowanie jednolitego rynku wewnętrznego Unii. Stąd też podatki te podlegają harmonizacji w zakresie niezbędnym do zapewnienia swobody przepływu kapitału pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej. (Pełniejsze rozważania zob. także G. Nasierowska, M. Stachowski: Podatek dochodowy od osób fizycznych, Warszawa 1997: J. Kulicki: Podatek dochodowy od osób fizycznych, Warszawa 2000: K. Haski: Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób fizycznych w roku 2000, Skierniewice 2000: K. Haski: Ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych w roku 2000, Skierniewice 2000: R. Kubacki, J. Zubrzycki: Leksykon podatku dochodowego od osób fizycznych 2000, Wrocław 2000 oraz H. Litwińczuk: Biała księga. Prawo podatkowe, Agenda 2000).
Leave a reply