Wszędzie tam gdzie nic jest możliwa lub nic jest pożądana alokacja ograniczonych zasobów w oparciu o mechanizm rynkowy, ewaluacja ekonomiczna może wnieść istotny wkład w usprawnienie procesów decyzyjnych.
Ewaluacja ekonomiczna coraz częściej postrzegana jest jako podstawa racjonalizacji (racjonowania) i zwiększania efektywności działań na rzecz zdrowia, a jej wyniki stają się argumentem w negocjacjach z podmiotami finansującymi programy profilaktyczne.
Każdemu podejmowanemu działaniu towarzyszą koszty związane ze stworzeniem konkretnych warunków, w których może ono zostać zrealizowane w taki sposób, który przynosi konkretne korzyści w relacji do poniesionych kosztów. U podstaw powodzenia określonego przedsięwzięcia leży dokładne zrozumienie jego istoty przez jego wykonawców, a w szczególności kwestii związanych z rodzajem działania, podmiotami zaangażowanymi w nie, ich rolą w obserwowanym procesie.
Jednym z kryteriów stosowanych w procesach decyzyjnych jest kryterium efektywności ekonomicznej. Stanowi ono jeden z czynników decyzyjnych zarówno przy ustalaniu podstawowych pakietów ubezpieczeniowych, jak i wyborze priorytetów w odniesieniu do następujących zakresów opieki zdrowotnej: komponenty pakietu podstawowego, problem list oczekujących, innowacji i zasadności wykorzystania zasobów opieki zdrowotnej.
Ewaluacja ekonomiczna może stanowić wsparcie decyzyjne zarówno w odniesieniu do alternatywy podjęcia bądź zaniechania działania lub w odniesieniu do działań realizowanych lub zakończonych. W przypadku działań w toku ewaluacja może wspomagać decyzje co do kontynuowania działań, rozwijania ich i kontynuowania w zmodyfikowanej formie. Wyniki ewaluacji zakończonych działań mogą pełnić funkcję informacji zwrotnej dla potrzeb decyzyjnych w związku z podobnymi działaniami. Ewaluacja może być więc przeprowadzana ex post i ex antę. W tym drugim przypadku pełni ona funkcję elementu wspomagającego działania planistyczne.
Istotą technik ewaluacyjnych jest ocena działań alternatywnych, niezależnie czy odbywa się ona ex antę czy ex post. Oceniane alternatywy mogą być substytucyjne względem siebie, komplementarne lub niezależne. W przypadku działań substytucyjnych, ewaluacja może dać odpowiedź na pytanie, którą z akceptowalnych alternatyw należy zainicjować. W przypadku działań komplementarnych lub niezależnych decyzja dotyczy wyboru kombinacji ocenianych rozwiązań.
Leave a reply