Szczególne miejsce wśród publicznych ZOZ-ów zajmują samodzielne publiczne ZOZ-y (dalej określane jako „SPZOZ-y”). SPZOZ-y są podstawową formą publicznych ZOZ-ów (art. 35c ust. 1 ustawy o ZOZ). Inne formy-jednostki budżetowej albo zakładu budżetowego-są dopuszczalne tylko jeżeli prowadzenie zakładu w formie SPZOZ-u „byłoby niecelowe lub przedwczesne” albo jeżeli SPZOZ nie może sam pokryć ujemnego wyniku finansowego, a organ założycielski postanowi o jego utrzymaniu w jednej z tych form (art. 60 ust, 3 i 4 ustawy o ZOZ).
SPZOZ wyróżnia się od innych ZOZ-ów posiadaniem osobowości prawnej. Uzyskuje ją przez wpis do rejestru SPZOZ-ów prowadzonego przez właściwy sąd, przy czym wpis do tego rejestru następuje po wpisie do omawianego już rejestru ZOZ-ów. Kwestie rejestracji normuje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 1997 r. w sprawie określenia wzoru oraz sposobu prowadzenia rejestru publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 160, poz. 1095). Od 1 stycznia 2001 r. sądowa rejestracja ZOZ-ów będzie dokonywana na nowej podstawie prawnej w ogólnym rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych ZOZ-ów.
SPZOZ jest – jako osoba prawna (państwowa albo samorządowa) całkowicie wyodrębniony od organu założycielskiego, który co do zasady (z wyjątkiem określonym w art. 60 ustawy o ZOZ), nie ponosi odpowiedzialności za jego zobowiązania. Odpowiedzialność za zobowiązania wszelkich innych ZOZ-ów – ze względu na to, że nic mają one osobowości prawnej, a nawet nic są przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej – ponoszą w całości podmioty, które utworzyły te ZOZ-y.
SPZOZ ma działać na zasadzie samofinansowania. Pokrywa zatem z posiadanych środków i uzyskiwanych przychodów koszty działalności i zobowiązań (art. 35b ust. 1 ustawy o ZOZ), jak również ujemny wynik finansowy (art. 60 ust. 1): dopiero jeżeli nie może pokryć ujemnego wyniku, obowiązek pokrycia spoczywa na organie założycielskim (art. 60 ust. 4).
Leave a reply