Samodzielne publiczne ZOZ-y – dalszy opis

Jako osoba prawna, SPZOZ niewątpliwie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, co oznacza zwolnienie od podatku dochodowego od dochodu przeznaczonego na statutową działalność w zakresie ochrony zdrowia (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z póżn. zm.).

Co do innych ZOZ-ów, można stać na stanowisku, że i one są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych jako , jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej” inne niż spółki osobowe. W praktyce – co może wynikać z wyłączenia ich z kategorii przedsiębiorców – nie traktuje się ich nierzadko jako osobnych podatników podatku dochodowego od osób prawnych, a zatem poddaje opodatkowaniu w ramach opodatkowania organów założycielskich, w zależności od ich ogólnego statusu prawnego (osoby prawne, osoby fizyczne i spółki osobowe) oraz w zależności od ich szczególnego statusu podatkowego (jak, wskazane w odniesieniu do SPZGZ-ów, zwolnienie osób prawnych o celach statutowych w zakresie ochrony zdrowia, innych niż przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie i spółki, od dochodu przeznaczonego na działalność statutową w tej dziedzinie). .

Przekazanymi mu składnikami mienia państwowego lub komunalnego oraz majątkiem własnym SPZOZ gospodaruje samodzielnie (art. 53 ust. 1 ustawy o ZOZ), chyba że ustawa wyraźnie stanowa inaczej. Zasada samodzielnego gospodarowania wszelkimi składnikami mienia, a przede wszystkim majątku własnego, przez SPZOZ-y była poważnie ograniczona także przez obowiązujące do lutego 2000 r. brzmienie art. 42 ustawy o ZOZ, ustalającego, w odniesieniu do zakupu lub przyjęcia przez publiczny ZOZ o darowizny aparatury i sprzętu medycznego, nie tylko obowiązek nabywania aparatury i sprzętu o przeznaczeniu i standardzie określonym przez organ założycielski – ale czynienie lego dopiero po wyrażeniu zgody przez ten organ. Dokonana ustawą z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej (Dz.U. Nr 12, poz. 136) nowelizacja art. 42 ustawy o ZOZ pozbawiła organ założycielski uprawnienia wyrażania zgody na zakup aparatury i sprzętu medycznego przez publiczny ZOZ. Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu, publiczny ZOZ może dokonać zakupu lub przyjąć darowiznę aparatury i sprzętu medycznego wyłącznie o standardzie określonym przez podmiot, który zakład utworzył, oraz na zasadach określonych przez ten podmiot.