Przepisy odrębnych ustaw w zakresie podejmowania, organizacji i wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają warunki w odniesieniu do:
– 1) poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania złóż kopalin, tj. działalności wskazanej w art. 14 ust. 1 pkt 1 pr. dz. gosp. – przepisy ustawy z 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. nr 27, poz. 96 z późn. zm.). Do czasu wejścia w życie ustawy z 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej powyższa działalność podlegała wyłącznemu monopolowi państwa.
Znowelizowane przepisy prawa geologicznego i górniczego z 1994 r. ustanowiły wyłączność państwa na wydobywa nie złóż kopalin z możliwością udzielania koncesji podmiotom gospodarczym. Przedmiotem tych koncesji jest działalność, która służąc interesowi koncesjonariusza może przynieść także korzyści interesowi publicznemu. Treść tych uprawnień przyznanych przedsiębiorcy ma charakter częściowo publiczny, a wykonywane zaś zadania mają znaczenie użyteczności publicznej.
Koncesja, nadając przedsiębiorcy wyłączne prawo wydobywania kopalin, stwarza dla niego określone przywileje i obowiązki. Do przywilejów należy zaliczyć prawo przedsiębiorcy do rozwijania (wykonywania) działalności na pewnym obszarze górniczym, a także uprawnienia z zakresu administracji publicznej dotyczące wstępu na cudzą nieruchomość w celu prowadzenia prac górniczych.
Z kolei do ustawowych obowiązków przedsiębiorcy należy zaliczyć przestrzeganie przepisów prawa górniczego, jak również zapłacenie odszkodowania pieniężnego lub wynagrodzenia za pozbawienie właściciela możliwości pełnego wykorzystania nieruchomości. Ponadto na koncesjonariuszu ciąży obowiązek ponoszenia opłat koncesyjnych i eksploatacyjnych.
Koncesje na wydobywanie złóż kopalin udzielają terenowe organy administracji rządowej – wojewodowie po zasięgnięciu opinii właściwego organu samorządu terytorialnego – wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Natomiast udzielenie koncesji na wydobywanie kopalin podstawowych (np. węgla) wymaga uzgodnienia z ministrem gospodarki: na wydobywanie kopalin leczniczych – z ministrem zdrowia, zaś na działalność wykonywaną w granicach obszarów morskich – z ministrem transportu i gospodarki morskiej. Z kolei na poszukiwanie i wydobywanie rud pierwiastków promieniotwórczych – z prezesem Państwowej Agencji Atomistyki. Powyższe uzgodnienia następują w formie postanowień wydanych na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, na które służy skarga do NSA.
Poza ustawą problematyki tej dotyczy rozporządzenie Rady Ministrów z 23 sierpnia 1994 r. w sprawie zasad organizowania i trybu przeprowadzania przetargu na nabycie prawa użytkowania górniczego (Dz.U. nr 93, poz. 439) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 24 sierpnia 1994 r. w sprawie kar pieniężnych za prowadzenie działalności regulowanej ustawą – Prawo geologiczne i górnicze bez wymaganej koncesji lub z rażącym naruszeniem jej warunków (Dz.U. nr 93, poz. 440):
– 2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, tj. działalności ujętej w art. 14 ust. 1 pkt 2 pr. dz. gosp. Są to przepisy ustawy z 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz.U. nr 53, poz. 549), jak również ustawy z 11 grudnia 1997 r. o administrowaniu obrotem z zagranicą towarami i usługami oraz o obrocie specjalnym (Dz.U. nr 157, poz. 1026, z późn. zm.).
Ważnym aktem prawnym jest także rozporządzenie ministrów gospodarki i spraw wewnętrznych z 29 października 1990 r. w sprawie warunków sprzedaży broni i amunicji oraz nadzoru nad ich obrotem (Dz.U. nr 76, poz. 453 ze zm.). Koncesji w tym obszarze udziela minister spraw wewnętrznych i administracji.
Koncesję na prowadzenie sprzedaży broni może otrzymać osoba spełniająca warunki wymagane do posiadania broni. Sprzedać broń, amunicję oraz wyroby o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, można tylko osobie mającej ważne pozwolenie na broń. Pozwolenie to upoważniające do nabycia, posiadania i noszenia broni wydaje komendant wojewódzki Policji właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej lub siedzibę zainteresowanego podmiotu. Przed udzieleniem koncesji organ koncesyjny zwraca się o opinię do ministra obrony narodowej:
– 3) wytwarzania i obrotu paliwami oraz energią, tj. działalności zamieszczonej w art. 14 ust. 1 pkt 3 pr. dz. gosp. Są to przepisy ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz.U. nr 54, poz. 348 z późn. zm., ostatnia zm. Dz.U. z 2000 r., nr 48, poz. 555), które zawierają zasady udzielania koncesji w tym zakresie. Wniosek o udzielenie koncesji – zgodnie z art. 35 ustawy – powinien zawierać:
– a) oznaczenie wnioskodawcy oraz siedziby lub miejsca zamieszkania:
– b) określenie przedmiotu i zakresu podejmowanej działalności, na którą ma być wydana koncesja:
– c) informację i sprawozdania finansowe o dotychczasowej działalności gospodarczej wnioskodawcy:
– d) określenie czasu, na jaki koncesja ma być udzielona wraz ze wskazaniem daty rozpoczęcia podejmowanej działalności:
– e) określenie środków, jakimi dysponuje wnioskodawca oraz
– f) statystyczny numer identyfikacyjny w krajowym rejestrze przedsiębiorców.
Wnioskodawca powinien spełnić wszystkie warunki ujęte w ustawie, a udzielenie przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki koncesji nie może godzić w interes społeczny ani też naruszać założonej polityki energetycznej państwa. Organ koncesyjny może także odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres ze względu na zagrożenie interesu gospodarki narodowej, obronności lub bezpieczeństwa państwa, jak również zagrożenia bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli. Prezes urzędu może również wydać promesę koncesji.
Obok ustawy z 1997 r. omawianej problematyki dotyczy także rozporządzenie ministra gospodarki z 17 lipca 1998 r. w sprawie określenia szczególnych rodzajów i zakresu działalności gospodarczej nie wymagających uzyskania koncesji (Dz.U. nr 98, poz. 621):
Leave a reply