Zadania Izby Lekarskiej skierowane są na dwie strony: dla społeczeństwa powinna ona być gwarantem wysokich standardów medycyny i etycznym zabezpieczeniem usług medycznych świadczonych przez lekarzy. Dla środowiska lekarskiego stanowić musi demokratyczne przedstawicielstwo względem społeczeństwa, administracji i polityków. Można się zastanawiać, na ile samorząd lekarski pełni równolegle te dwie role. Wielu bowiem lekarzy chciałoby widzieć Izbę raczej jako swego rodzaju związek zawodowy. _ _
Izba jest ukonstytuowana przez prawo jako ciało ustawowe, a zatem jej celem jest z jednej strony zdobywanie suwerennych praw w granicach określonych ustawą, z drugiej zaś decentralizacja i regionalizacja władzy państwowej i zadań administracyjnych. Można zatem postrzegać ją jako w pewnym sensie organ państwa.
Ponieważ ciała ustawowe sprawują głównie funkcje publiczne, konieczne jest obowiązkowe członkostwo. Prawo o izbach wymaga demokratycznej struktury izb i określa organy izb oraz zasady ich postępowania. Parlament powinien określać następujące funkcje społeczne samorządu lekarskiego:
– ustanawianie kodeksu zawodowego i sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem zawodu (w stosunku do tych, którzy nie przestrzegają kodeksu, Izba podejmuje czynności dyscyplinarne):
– regulacja i nadzór nad kształceniem podyplomowym. Regulacja kształcenia podyplomowego lekarzy to wspólne zadanie całego środowiska lekarskiego. Celem regulacji winno być wyeliminowanie interesów osobistych oraz ponowne nastawienie się na dobro pacjenta i potrzeby naukowe. Egzaminy powinny być przeprowadzane wr Izbie, która także powinna wybierać (akredytować) ośrodki kształcące. Izba powinna potwierdzać ukończenie kształcenia. Coraz więcej działaczy samorządu lekarskiego uważa, że to właśnie samorząd lekarski powinien przejąć od państwa odpowiedzialność za kształcenie podyplomowe:
– kształcenie ustawiczne. Izba powinna sama prowadzić a także akredytować oraz oceniać wartość kursów proponowanych przez inne organizacje. Izba powinna posiadać ośrodki kształcenia ustawicznego (oczywiście duża część zadań z tego zakresu jako będąca w oczywistym interesie przede wszystkim pacjentów musi być finansowana przez państwo):
– zapewnienie jakości. Najpotężniejszymi instrumentami sprzyjającymi jakości są środki strukturalnego zapewnienia jakości, takie jak: specjalizacja, kształcenie ustawiczne, kształcenie indywidualne i współpraca. Lekarze powinni brać udział w środkach zapewniania jakości wprowadzonych przez izby:
– orzecznictwo sądowe. Istnieją poważne naciski spoza środowiska lekarskiego, aby dokonać reformy w tym zakresie, np. podnieść rolę i prawa poszkodowanego pacjenta. Być może samorząd lekarski powinien sam dokonać spokojnej oceny sposobu funkcjonowania tej dziedziny jego działania – na pewno jednak w rzeczowej dyskusji a nie pod naciskiem hałaśliwych mediów:
– wydawanie zezwoleń na wykonywanie zawodu lekarza (różne stopnie), rejestracja pozwoleń i ich unieważnienie. Zezwolenia na wykonywanie zawodu lekarza powinna wydawać Izba, która jednocześnie rejestruje lekarzy. W przypadku poważnych zaniedbań zawodowych lub wykroczeń kryminalnych (działalności przestępczej), a także choroby umysłowej lub fizycznej niezdolności do pracy, przeszkadzających w wy- pelniamu obowiązków zawodowych, izba posiada prawo do unieważnienia zezwolenia na wykonywanie zawodu. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że wielu polityków ma dużą ochotę odebrać to uprawnienie samorządowi lekarskiemu (patrz: projekt ustawy o ochronie zdrowia przygotowany ostatnio przez Ministerstwo Zdrowia):
– ochrona interesów ekonomicznych. Izba winna być partnerem dla szpitali i innych instytucji zatrudniających lekarzy, instytucji ubezpieczenia zdrowotnego, związków zawodowych i rządu w negocjowaniu pensji, stawek taryfowych i warunków pracy. (Także i to tradycyjne usprawnienie Izby stało się ostatnio przedmiotem debaty politycznej. Grupa senatorów wystąpiła z projektem zmiany ustawy o izbach lekarskich odbierającej prawo negocjowania izbie warunków pracy i płacy):
– współpraca z publiczną służbą zdrowia. Kiedy publiczna służba zdrowia potrzebuje współpracy z innymi lekarzami, Izba powinna zapewnić jej konieczną pomoc. Szczególnie dotyczy to dziedziny statystyki medycznej i jej analizy.
Leave a reply