Jest najbardziej powszechnym podatkiem, który można określić jako modelowy podatek samorządowy (lokalny). Ma on częściowo charakter podatku majątkowego. Zasady opodatkowania tym podatkiem reguluje ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 1991 r., nr 9, poz. 31 z póżn. zm.: ostatnia z 1999 r., nr 96, poz. 1129). Niektóre postanowienia w sferze konstrukcji tego podatku zapadają w drodze rozporządzeń ministra finansów lub poprzez uchwały rad gmin.
Podatkiem tym obciążone są osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które są właścicielami, posiadaczami (samoistnymi lub zależnymi) bez tytułu prawnego oraz zarządcami nieruchomości albo obiektów budowlanych, a także użytkownikami wieczystymi danej nieruchomości.
Przedmiotem opodatkowania tym podatkiem są: a) budynki lub ich części: b) budowle związane z wykonywaniem działalności gospodarczej innej niż rolnicza lub leśna c) grunty nie podlegające opodatkowaniu podatkiem rolnym oraz objęte tym podatkiem, ale związane z wykonywaniem działalności gospodarczej innej niż rolnicza lub leśna. Podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości stanowi dla:
– a) budynków lub ich części – powierzchnia użytkowa wyrażona w m2,
– b) budowli – ich wartość początkowa (amortyzacyjna), zaś
– c) gruntów – ich powierzchnia wyrażona w m2.
Poziom stawek podatku uzależniony jest od rodzaju i przeznaczenia nieruchomości. Stosuje się tu stawki podatku kwotowe (dla budynków) i stawki podatku procentowe (dla budowli), przy czym najwyższe stawki odnoszą się do nieruchomości związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej.
Ustawa określa maksymalne stawki roczne. Z kolei minister finansów, w drodze rozporządzenia, podaje granice stawek kwotowych na każdy rok podatkowy w stopniu odpowiadającym wzrostowi cen towarów i usług. W ramach tych stawek rady gmin ustalają ich szczegółowe wysokości, obowiązujące na terenie danej gminy.
Podatek ten płatny jest w czterech ratach, w terminach do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. W zakresie tego podatku nie istnieje znormalizowany wzór deklaracji podatkowej. (Szerzej na temat tego podatku zob. w szczególności L. Etel: Reforma opodatkowania nieruchomości w Polsce, Białystok 1998).
Leave a reply