Przez racjonalność rozumiemy podstawowe przekonania o naturze rzeczywistości, oraz najbardziej ogólne kryteria oceny zjawisk, prawidłowości rozumowania i prawomocności podejmowanych decyzji. Jeżeli w określonej ludzkiej zbiorowości panuje pewna wspólnota sposobu myślenia i jego wyników w postaci mentalnych modeli różnych elementów rzeczywistości, to zasadne jest mówienie o wspólnej dla tej zbiorowości racjonalności. Celem negocjacji racjonalnych jest rozwiązywanie wspólnych problemów i załatwianie wspólnych interesów. Im bardziej w negocjacjach obecne są takie elementy jak zaspokajanie potrzeb ego ich uczestników, udowadnianie wyższości czy przewagi jednej ze stron itp., tym bardziej negocjacje odchodzą od racjonalnego modelu. Dotyczy to również interesów organizacyjnych. Nie ulega wątpliwości, że wiele negocjacji prowadzonych w naszym społeczeństwie nie spełnia tak określonych kryteriów racjonalności. Czy racjonalne są negocjacje pomiędzy świadczeniodawcami a Kasami Chorych? Zgódźmy się na koncepcję ograniczonej racjonalności.
Z negocjacjami wdązano w systemie opieki zdrowotnej dość powszechnie wielkie nadzieje. Kto tylko mógł doskonalił swoje umiejętności negocjacyjne wierząc, że one właśnie umożliwią mu uzyskanie korzystnego kontraktu. Rzeczywistość, okazała się na tyle różna od tego rodzaju oczekiwań, że znaczna część przedstawicieli systemu opieki zdrowotnej zaczęła kwestionować nazywanie kontaktów z Kasami Chorych negocjacjami. Najczęściej pojawiało się słowo „dyktat”. Ze swej strony Kasy również nie były przekonane, że chodzi o negocjacje. Znany jest przypadek lansowania w przepisach terminu „rokowania”, celem uniknięcia nacisku powodowanego przez racjonalność negocjacji, do której społeczeństwo zdążyło już przywyknąć.
Zamierzam bronić tezy, że negocjacje z Kasami Chorych są negocjacjami rzeczywistymi, choć są prowadzone w warunkach bardzo dużej asymetrii mocy i zróżnicowanej swobody manewru pomiędzy uczestnikami tych negocjacji.
Leave a reply