Category Biznes

Proces ubiegania się i udzielenia koncesji może być poprzedzony instytucją promesy, czyli przyrzeczeniem wydania koncesji. Nauka i praktyka zna dwa podstawowe rodzaje promesy:

Pojęcia „koncesja” ustawa z 19 listopada 1999 r. nie definiuje. Podobnie znaczenia tego terminu nie podają również inne odrębne, szczególne lub monotematyczne akty normatywne, przyjmujące wymóg uzyskania koncesji na podejmowanie i wykonywanie określonego rodzaju działalności gospodarczej.

Ostatnia z definicji (zob. C. Kosikowski: Polskie publiczne prawo gospodarcze z 2000 r.) nakazuje pojęcie koncesji rezerwować dla aktu wyrażania przez właściwy organ państwowy zgody na podjęcie i wykonywanie działalności gospodarczej zastrzeżonej prawnie na rzecz państwa lub mającej szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa i obywateli.

Jest najbardziej powszechnym podatkiem, który można określić jako modelowy podatek samorządowy (lokalny). Ma on częściowo charakter podatku majątkowego. Zasady opodatkowania tym podatkiem reguluje ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 1991 r., nr 9, poz. 31 z póżn. zm.: ostatnia z 1999 r., nr 96, poz. 1129). Niektóre postanowienia w sferze konstrukcji tego podatku zapadają w drodze rozporządzeń ministra finansów lub poprzez uchwały rad gmin.

W II połowie XVIII wieku Adam Smith (ekonomista brytyjski, Szkot, zwolennik liberalizmu w gospodarce) sformułował cztery klasyczne zasady podatkowe. Zaliczył do nich: równość i pewność opodatkowania oraz jego dogodność i taniość. Pierwsza zasada nawiązuje do konieczności proporcjonalnego (równomiernego) dostosowywania opodatkowania poszczególnych podmiotów do ich możliwości związanych z osiąganymi dochodami. Zasada pewności opodatkowania oznacza, stabilizację danego rodzaju podatku. Podkreśla, iż każdy zobowiązany do zapłaty podatku powinien go płacić w sposób wcześniej określony, a nie dowolny lub przypadkowy, bowiem pewność co do wysokości nałożonego obciążenia podatkowego jest niezwykle istotna z punktu widzenia zaufania obywatela do państwa. Z kolei zasada dogodności płacenia podatku charakteryzuje się tym, że należy pobierać je w sposób i w czasie najbardziej dogodnym dla podatników. Wreszcie zasada taniości podatku postulowała, aby ich pobór nie wstrzymywał dynamizmu pracy podatnika, a wizyty urzędników u podatników powinny być ograniczone do niezbędnego minimum.

Na wysokość podatku od dochodów osób fizycznych mają wpływ: przychody, koszty uzyskania przychodu, skala podatkowa, progi podatkowe, kwota wolna od podatku i ulgi podatkowe. Źródłami przychodu są m.in. stosunek pracy i jemu pokrewne, emerytury i renty, działalność gospodarcza, prawa majątkowe, kapitały pieniężne i sprzedaż nieruchomości lub samochodów.

Wymiar podatku dochodowego od osób prawnych jest dokonywany na podstawie skali proporcjonalnej. Stawki są procentowe i zróżnicowane w zależności od tego, czy przedmiot i podstawę opodatkowania stanowił uzyskany dochód lub przychód podatnika. We wszystkich sytuacjach, gdy podstawę stanowił dochód podatnika obliczony za okres roku podatkowego i odpowiednio skorygowany o ulgi – stawka ta do końca 1996 r. wynosiła 40% rocznego dochodu. Począwszy od 1997 r. podstawowa stawka była corocznie zmniejszana o 2%.

Stopień i granice uporządkowania danego systemu podatkowego są trudne do ścisłego zdefiniowania. Podstawowe znaczenie dla polskiego prawa podatkowego mają przepisy ustawy zasadniczej (por. art. 84, 87, 92, 168 oraz rozdział X poświęcony zagadnieniom finansów publicznych). Takiej formy regulacji prawnej w powojennych konstytucjach nie było. Ponadto istotne znaczenie mają przepisy ordynacji podatkowej oraz odrębnych ustaw i rozporządzeń Rady Ministrów i ministra finansów. Dla funkcjonowania gospodarki państwa istotne znaczenie ma rodzaj i ilość zastosowanych podatków oraz wysokość obciążeń podatkowych. Podatki można klasyfikować według wielu różnych kryteriów. Podstawowe kryteria podziału to:

Katalog dziedzin tej działalności ma charakter zamknięty. Wynika to wyraźnie z treści art. 14 ust. 2 ustawy, który stanowi, że wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu zezwolenia – wymaga zmiany niniejszej ustawy z 19 XI 1999 r., nie zaś zmian poza nią w innych odrębnych aktach normatywnych.

Jak wynika z zaprezentowanych definicji wszyscy autorzy pomijają przeznaczenie podatków, a więc celu na jaki winny być wykorzystane środki w ten sposób zgromadzone. Pojęcie podatku zostało ustawowo zdefiniowane w art. 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 1997 r., nr 137, poz. 926 z późn. zm.: ostatnia Dz.U. z 1999 r., nr 11, poz. 95 i nr 92, poz. 1062). Oznacza ono publicznoprawne, nieodpłatne i przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa lub gminy, które wynika z ustawy podatkowej. W definicji tej należy zwrócić uwagę na jej poszczególne elementy (cechy):

Ponadto, zgodnie z art. 22 ust. 2 pr. dz. gosp., organ koncesyjny cofa koncesję lub zmienia jej zakres w przypadku, gdy przedsiębiorca:

Inna definicja tego terminu (zob. W. Kopaliński: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z 1990 r.) podkreśla, iż koncesja to upoważnienie do wykonywania jakiejś określonej działalności, głównie gospodarczej, wydane przez władze administracyjne osobie fizycznej lub prawnej.

Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji:

Jeżeli jednak wnioski o udzielenie koncesji złożyło kilku przedsiębiorców, to organ koncesyjny prowadzi tylko jedno postępowanie, w ramach którego przeprowadza rozprawę administracyjną (art. 19 ust. 3 pr. dz. gosp.). Wynik rozprawy jest wiążący dla organu koncesyjnego. (Termin „kilka” oznacza od 3 do 9 przedsiębiorców).